Kemik Enfeksiyonu
Kemik enfeksiyonu, tıp dilinde adı osteomyelit olan kemiklerde oluşan iltihabi bir hastalıktır. Halk arasında kemik iliği iltihabı olarak da bilinir. Kemik iliği iltihabı kimi zaman belirtisiz seyretmekle birlikte yüksek ağrı hissi ve ateşe neden olabilen bir hastalıktır. Belirtiler ciddiye alınıp uzman bir hekime başvurulmadığı takdirde hastalık kemiğin içerisinde bulunduğu organa yayılarak ciddi zararlar verir. Kemik iltihabından korunmada vücutta oluşabilecek kesiklerin dezenfekte edilmesi, kesik büyük ise bir sağlık kuruluşuna başvurularak pansuman yaptırılması önem arz etmektedir.
Yazımızın devamında kemik enfeksiyonları ile ilgili detaylı bilgi bulabilirsiniz. Kemik enfeksiyonu işlemleri için kliniğimizle iletişime geçebilir ve Op. Dr.Bülent Çapar’dan randevu alabilirsiniz.
Kemik İltihabı Nedir?
Osteomyelit yani kemik iliği iltihabı kemik iliği ve onu çevreleyen kemiğin enfekte olmasıdır. Enfeksiyona bağlı olarak kemiğin içerisindeki ilik kısmı şişerek etrafındaki kan damarlarına baskı yapmaya başlar. Bunun sonucu olarak kemik hücreleri yeteri kadar kan alamamaya başlar ve zamanla ölür. Enfeksiyon kemikten kemiği çevreleyen dokulara da yayılarak bu dokulara da zarar verebilir.
Kemik İltihabı nadir görülmekle birlikte ciddi bir hastalıktır. Dünya üzerinde görülme sıklığı on bin kişide ikidir. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilen bir hastalıktır. Hastalık çocuklarda en sık kol ve bacak kemiklerinde, yetişkinler de ise en sık kalça, omuz ve ayak kemiklerinde görülür. Akut gelişen kemik iliği iltihabı tedavi edilmediği takdirde kronikleşerek sonu amputasyona (uzvun kesilmesi) giden bir sürece neden olabilir.
Kemik İltihabı Neden Olur?
Kemik iliği iltihabı kırık, kaza, yaralanma gibi travmalara bağlı oluşabileceği gibi kemikte gerçekleştirilen cerrahi müdahaleler de kemik iliğinin enfekte olarak şişmesine neden olabilir. Bunların yanı sıra vücudun başka bir yerinde oluşan enfeksiyon da kan dolaşımı yolu ile kemik dokusuna ulaşıp burada iltihaplanmaya neden olabilir.
Akut kemik iltihabı oluşumuna sıklıkla bakteriler, bazı durumlarda ise mantarlar neden olur. Osteomyelit vakalarının büyük çoğunun sebebi Staphylococcus aureus isimli bakteri türüdür. Kronik kemik iltihapları ise genellikle mikroorganizma kaynaklı olmayıp bağışıklık sistemini etkileyen durumlardan ya da çeşitli hastalıklardan kaynaklanır.
Kemik iltihabı oluşmasına zemin hazırlayan risk faktörleri şöyledir;
- Diyabet, AIDS, Romatit artrit, Osteoporoz gibi hastalıkların varlığı
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Damar yolu ile ilaç kullanımı
- Anemi (Kansızlık)
- Diyaliz tedavisi
- Kortikosteroid içerikli ilaçların uzun süreli kullanımı
- Kalça ve diz protezi varlığı
- Radyoterapi
- Kemiğe yapılan cerrahi müdahaleler
Kemik İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Kemik iliği iltihabı, bazen hastalık çok ilerleyene kadar hiçbir belirti vermeyebilir. Bu gibi durumlarda hastalık, ancak ciddi boyuta geldiğinde ya da başka bir hastalık nedeni ile yapılan tetkikler neticesinde fark edilebilir.
Kemik iltihabının hastalarda görülen yaygın belirtileri şunlardır;
- Kemik ağrısı, özellikle kemiğin bulunduğu bölgeye baskı yapıldığında artan ağrı
- Enfekte kemiğin bulunduğu bölgede kızarıklık, ısınma, şişlik ve hareket kısıtlılığı
- Ateş, üşüme ve titreme,
- Yorgunluk ve halsizlik
Kemik ağrısı, hastalığın belirti verdiği durumlarda ilk görülen semptomdur. Sebebi bilinmeyen ve birkaç hafta içerisinde iyileşmeyen kemik ağrısının varlığı durumunda mutlaka bir uzman hekime başvurulmalıdır.
Kemik İltihabı Teşhisi Nasıl Konur?
Kemik iltihabında teşhis hastanın sık görülen semptomlarla hekime başvurması sonucu hekimin elle yaptığı muayene sonucu konulabilir. Hekim hastayı muayene ederek şikâyetin olduğu bölgedeki şişlik, ağrı, ısınma ve hareket kabiliyeti durumlarını inceler. Kemik iltihabı kanda kendine özgü bazı değerlerde yükselme ve düşme olabileceği için hekim kan tahlili isteyebilir. Bunun yanı sıra hekim hastalıklı bölgenin Ultrason (USG), Röntgen, Magnetik Rezonans (MR), Bilgisayarlı Tomografi (BT) gibi görüntü teknikleri ile görüntülenmesini de isteyip bu tetkiklerin sonucunda da teşhis koyabilir.
Kemik İltihabı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Fiziksel muayene, kan testleri ve görüntüleme yöntemleri ile osteomyelit tanısı konulan hastalarda tedaviye gecikmeden başlanmalıdır. Başlangıç seviyesindeki hafif osteomyelit olguları genellikle antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Uygun antibiyotiğin kullanılabilmesi amacıyla enfeksiyona neden olan mikroorganizmanın belirlenebilmesi için hastaya kemik iliği biyopsisi ve/ veya kültür antibiyogram uygulanır. Bu şekilde hastalığa sebep olan mikroorganizma belirlenerek bu mikroorganizma üzerinde en etkili olan antibiyotik ile hasta tedavi edilir.
Kemik iliği iltihabı teşhisi konulan hastalarda antibiyotik tedavisine damar yolundan başlanır ve birkaç hafta süre ile damardan antibiyotik ilaçlar uygulanır. Hastanın durumunda iyileşme olması durumunda tedaviye ağızdan alınan antibiyotik ilaçlarla devam edilir.
Kemik iltihabının ilerlemiş olduğu vakalarda tek başına antibiyotik tedavisi etkili değildir. İlerlemiş enfeksiyonu olan hastalara osteomyelit ameliyatı denilen cerrahi operasyon gerçekleştirilir. Bu operasyon sırasında kemikte birikmiş iltihap ve sıvılar boşaltılarak enfekte olmuş ölü hücrelerin olduğu kemik kısmı çıkarılır.
Osteomyelitin çok ilerlediği ve ilaç ve ameliyatla tedavi edilemediği durumlarda hasta kemik ve kemiğin bulunduğu organın çıkarılması yani amputasyon işlemi zorunlu hale gelir.
Kemik İltihabından Nasıl Korunmalı?
Vücutta oluşabilecek küçük bir kesiden giren mikropların bile vücuttaki bir kemiğe yerleşerek burada enfeksiyona neden olmaları mümkündür. Büyük boyuttaki derin kesikler osteomyelit bakımından ciddi risk oluşturmaktadır. Bu nedenle vücutta oluşan küçük kesikler mutlaka sabun ve su ile yıkanarak dezenfekte edilmeli ve üzerine bandaj uygulanmalıdır. Derin kesiklerin varlığı halinde ise bir sağlık kuruluşuna başvurularak pansuman uygulaması yaptırılmalıdır.
Akut enfeksiyonların cerrahi müdahaleye gerek kalmadan ya da kronikleşmeden tedavi edilebilmesi için erken teşhis önemlidir. Osteomyelitin yaygın belirtilerini gösteren hastaların gecikmeden uzman bir hekime başvurmaları tedavide başarı şansını arttırmaktadır.
Kemik enfeksiyonu hakkında detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilir ve Op. Dr.Bülent Çapar’dan randevu alabilirsiniz.